24 Ekim 2015 Cumartesi

KÜÇÜK MUTFAKLARDA TRENDLER ve GELECEĞİN ŞİFRELERİ

KÜÇÜK MUTFAKLARDA TRENDLER VE GELECEK

Küçük mutfak tadilatlarında ilk koşul, doğru yerleşim planını tasarlamaktır. Bu plan ilk adımda, estetik kaygılardan uzak, saklama / temizleme / hazırlama / pişirme / bekletme / sunuş sürecine hiç sıkıntısız ve hatta (maksimum düzeyde) konforlu bir cevap verebilecek içerikte olmalıdır. Tasarımcı bu planı, ailenin demografik, sosyolojik, kültürel, ekonomik yapısını göz önüne alarak, ev sahibi ile birlikte yapmak zorundadır. Mutfak trafiği (nde iş adımları) olarak adlandırılan, hiçbir şekilde trend alanlarına girmeyen bu süreç, ailenin alışkanlıkları ile özel kriterlerine bağlı olduğu için tasarımcı, teknik uyarılar dışında keyfi davranma lüksüne sahip değildir ve ailenin onayı ile tamamlanmadıkça, estetik çözümler ile ürün seçimlerine de geçilemez.

Küçük mutfaklardaki detaylar ile estetik çözümler ve kullanılan ürünler, tasarımcının maharetini göstermesinin beklendiği yerlerdir. Günümüzde giderek artan şehirleşme trendi ile yoğunlaşan nüfus,  arz talep dengelerini de bozarak şehirlerde yaşamayı giderek daha pahalı hale  getiriyor ve konutlar giderek küçülüyorlar. Teknolojik ilerlemenin getirdiği konfor ile farkındalık, geleneksel/yerel trendler ile örf ve adetleri bozuma uğratarak aile kurma ve/veya çocuk sahibi olma  oranlarını düşürüyor, boşanmalar artıyor ve büyük konutlara olan talep (zaten) azalıyor. Mutfak ihtiyaçları, küçülen her şeye paralel olarak alışveriş alışkanlıklarını da değiştiriyor;  giderek küçülen ambalajlı ürünlere olan talep her gün artıyor. Birbirlerinin içine geçmiş, birbirlerini türeten bütün bu global trendlerin yoğun baskısı altında mimarlık da nasibini alıyor; adeta gün geçtikçe daha bir mühendisleşiyor, dahice minimal çözümler bulma yolunda evriliyorlar.

Donmuş  ve/veya hazır endüstriyel ürünlerin getirdiği rahatlıkla küçülebilme ve hatta salonun bir kenarında dekoratif bir görsellikle var olabilme şansını yakalayan yeni mutfak alanları, geleneksel konumları ve kullanım alışkanlıkları ile cazibesini hiç kaybetmeyeceğe benzeyen eskilerine asla baskın olamıyorlar. Eski ve geleneksel alanların varlığını güçlendiren başlıca üç etken var: endüstriyel ürünlerin yarattığı endişelerden doğan sağlıklı yaşam/yeme/içme trendi; bu trendin beslediği, geleneksel tencere yemeklerindeki damak tadına tutku ile yemek maliyetlerindeki ucuzluk; kadının anaerkil tutumunu sergileyebildiği tek yer, evin en üst derecedeki sosyalleşme ve paylaşma  mekanı olmaları. Belki bir dördüncü etkeni de  eklemekte fayda olabilir: eski ve geleneksel mutfaklar, bir zamanlar deneysel yaratım süreçlerinin laboratuvarları gibi de kullanılırlardı, belki halen bu özlemi duyanlar da vardır.

Küçük mutfaklar küçük ev aletlerinin daha da küçülmesine, büyük detayların daha minimize olarak hayatımıza girmesine, malzeme ve imalat teknolojisinin de gelişmesine sebep oluyorlar. İlk çıktıklarında küçük bir valiz kadar olan mutfak robotları bugün bir mutfak çekmecesine girebiliyorlar. Deneysel mutfak yaklaşımları ile tencere, tava gibi objeler daha komplike aletler halini alıyor, elektrikle çalışıyor ve sensörlerle kontrol ediliyorlar. Çok yakın bir gelecekte "eşyaların interneti" denilen teknoloji ile mutfak aletlerimiz hem kendi aralarında ve hem de bizlerle iletişim kuracaklar. Bizden öte, marketle iletişim kurup biten ürünlerin siparişlerini bile verecekler.  O günler geldiğinde, küçük mutfaklar kesin zaferlerini ilan etmiş olabilecekler mi diye düşünmenin bir anlamı yok. Teknoloji geleceği belirliyor ve önünde durmanın imkanı yok. Fakat mutlaka birkaç istisna kalacak: çok, çok zenginlerin evlerinde kocaman mutfaklarda tencere yemekleri pişirilecek ve ziyafet sofraları kurulacak. Çok, çok fakirlerin evlerinde, aluminyum tencerelerde sebzeler kaynatılacak, belki hala odun ateşinde.

İşte o zaman, küçük mutfak tadilatlarında ilk koşul, doğru yerleşim planını tasarlamak olmayacak. Hazır planlarla, estetik kaygılardan uzak, saklama / temizleme / hazırlama / pişirme / bekletme / sunuş süreciyle hiç ilgisiz, maksimum düzeyde  konforlu hazır cevaplar olacak. Her aile veya birey, kendi demografik, sosyolojik, kültürel, ekonomik yapısını göz önüne alarak, kendi planını internetten seçecek.

Bir zamanlar mutfak trafiği (nde iş adımları) olarak adlandırılan, hiçbir şekilde trend alanlarına girmeyen bu süreç, ailenin veya kişinin alışkanlıkları ile özel kriterlerine bağlı olmak bir yana, tamamen hayatından çıkacak. Estetik çözümler ile ürün seçimlerini, internetteki robotik programlar yapacak. Kişisel tercihler ortadan kalkacak, insanlar tek tip olacaklar. Güzel olup olmayacağı bilinmez, fakat teknolojinin getireceği  tembellik diz boyu olacak, o kesin.


Özlem Devrim
Trend Danışmanı & Endüstriyel Tasarımcı


www.trendssoul.com